Jak utrzymać dobrą krzepliwość krwi u dziecka?

Krzepnięcie jest procesem, w którym dochodzi do „zamykania” uszkodzonych naczyń krwionośnych. W jego przebiegu płytki krwi (trombocyty) gromadzą się w miejscu uszkodzenia i prowadzą do powstania skrzepu. U dzieci (podobnie jak u dorosłych) wynikiem krzepnięcia na skórze jest charakterystyczny strupek – znak, że problem został opanowany. W analogiczny sposób naprawiane są małe naczynia w organizmie. Procesy naprawcze zapobiegają groźnym krwawieniom wewnętrznym, np. w przewodzie pokarmowym lub układzie oddechowym. Jak wesprzeć prawidłowy proces krzepnięcia u dzieci? (1,2,3)

Czynniki wpływające na krzepnięcie krwi u dziecka

W krzepnięciu krwi udział biorą białka osocza, pytki krwi (czyli trombocyty) i błona wewnętrzna ściany naczyń krwionośnych (np. komórki śródbłonka). W zdrowych warunkach organizm radzi sobie z niedużymi uszkodzeniami naczyń, tworząc skrzep. To skomplikowany, wieloetapowy proces, w jakim znaczną rolę odgrywają płytki krwi i tzw. czynniki krzepnięcia – specjalne białka, które kontrolują zachodzące reakcje, optymalizują je i nie dopuszczają do nadmiernego krzepnięcia (lub jego powikłań).  (1,2)

Zadbajmy o zbilansowaną dietę i właściwą podaż witamin u dziecka. Na prawidłowe krzepnięcie krwi w znacznym stopniu wpływa witamina K, magazynowana przede wszystkim w wątrobie. Witamina K reguluje także gospodarkę wapniową organizmu; jej odpowiednie spożycie przyczynia się do wzrostu stężenia wapnia m.in. w kościach. Wbrew pozorom wapń to nie tylko kluczowy składnik budulcowy kości i zębów. Cenny pierwiastek wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego, kurczliwość mięśni i gospodarkę hormonalną. Co ciekawe, wapń uczestniczy również w procesach krzepnięcia i pozytywnie oddziałuje na hemostazę, czyli prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia. (4,5)

Witaminy i minerały dla dobrej krzepliwości – gdzie ich szukać?

Do dobrych źródeł witaminy K w diecie należą ciemnozielone warzywa liściaste, jak szpinak, sałata, botwinka, a także warzywa kapustne (np. kapusta włoska, jarmuż, brokuły, brukselka). Mniejsze ilości witaminy kryją się w niektórych olejach roślinnych (sojowym, rzepakowym), oliwie z oliwek i miękkich margarynach. (4)

Witamina K występuje ponadto w produktach pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza w wątróbce, ale także w wybranych gatunkach sera, fermentowanych produktach mlecznych oraz żółtku jaj. Znajdziemy ją w przyprawach (bazylii, kolendrze), rybach i pieczywie. (4)

Warto nadmienić, że niewielka ilość witamina K jest syntetyzowana w organizmie człowieka   przez bakterie flory jelitowej. (4)

Zapotrzebowanie na witaminę K jest zróżnicowane i zależy m.in. od wieku, płci i stanu fizjologicznego. Jej niedobory i jego konsekwencje (choroba krwotoczna) grozi najmłodszym pociechom karmionym mlekiem matki (ze względu na małą zawartość witaminy K w mleku kobiecym i niecałkowicie rozwiniętą florę bakteryjną u niemowląt). Dlatego, według najnowszych zaleceń renomowanych towarzystw medycznych, noworodkom w ciągu pierwszych 5 godzin życia podawane są odpowiednie dawki witaminy K. (4,5)

W wapń obfitują mleko i produkty mleczne, zawierają go niektóre produkty roślinne (jarmuż, liście pietruszki, szpinak, fasola). Niestety, pierwiastek (z pożywienia) jest trudno przyswajalny przez organizm. Jak to zmienić? Pozytywny wpływ na przyswajalność wapnia wywiera witamina D, a także laktoza oraz niektóre aminokwasy. (4)

Witaminy dla nastolatków i młodszych dzieci są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Warto nadmienić, że jedną z konsekwencji przewlekłych niedoborów wapnia u małych pacjentów jest krzywica. (4) Witaminy dla dzieci, które wspierają dobrą krzepliwość, znajdziemy również w suplementach diety.

  1. Sarnaik A., Kamat D., Kannikeswaran N. Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń krzepnięcia u dzieci. Clinical Pediatrics. 2010; 49 (5): 422-431.
  2. Łaguna P., Matysiak M. Układ krzepnięcia – badanie i interpretacja, http://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/badania-laboratoryjne/139652,uklad-krzepniecia-badanie-i-interpretacja, data dostępu: 24.09.2018.
    3. Czapla J., Skalski J.H. Zaburzenia hemostazy w kardiochirurgii. W: Kardiochirurgia dziecięca. Skalski J.H., Religa Z. (red.). T 1. Wydawnictwo Naukowe Śląsk Katowice 2003; s: 296-309
  3. Jarosz M. Normy żywienia dla populacji polskiej. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017.
  4. Borszewska-Kornacka K.M., Czech-Kowalska J., Czerwionka-Szaflarska M. i wsp.: Zalecenia dotyczące profilaktyki krwawienia z niedoboru witaminy K. Standardy Medyczne Pediatria 2016; 13: 112–116.

[Głosów:2    Średnia:3.5/5]

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here